رومانی کشوری در اروپای شرقی است که موقعیت جغرافیایی استراتژیکی دارد. هزینه‌های تحصیل و زندگی در این کشور مقرون به صرفه‌تر از اروپای غربی است. همچنین، رشته‌های تحصیلی مختلف به زبان انگلیسی در دانشگاه‌های رومانی ارائه می‌شوند. این موارد باعث شده‌اند تا رومانی به مقصدی قابل توجه برای دانشجویان خارجی تبدیل شود. بالغ بر 35 هزار دانشجوی بین‌المللی از سراسر دنیا در دانشگاه‌های این کشور مشغول به تحصیل هستند. میانگین شهریه سالیانه دانشگاه‌های رومانی از 2000 یورو آغاز می‌شود.
برای رشته‌های پرطرفدار مانند؛ پزشکی نیز، شهریه سالیانه حداقل 8000 یورو است. از سوی دیگر، هزینه زندگی بین 600 تا 700 یورو تخمین زده می‌شود. در این مقاله، به بررسی کامل و دقیق مزایای تحصیل در رومانی و چالش‌های آن در سال 2025 خواهیم پرداخت.
مزایای تحصیل در رومانی برای دانشجویان بین‌المللی
دلایل تحصیل در رومانی چه هستند؟ رومانی یکی از مقرون به صرفه‌ترین کشورهای اروپایی برای زندگی و تحصیل است که شرایط بسیار مناسبی برای زندگی دارد. دانشگاه‌های رومانیایی، امکان تحصیل به زبان انگلیسی در رشته‌های مختلف را برای دانشجویان فراهم نموده‌اند. همچنین، بسیاری از موسسات آموزش عالی این کشور، دوره زبان رومانیایی را برگزار می‌کنند تا دانشجویان خارجی بتوانند بیشتر به زبان رسمی این کشور مسلط شوند و با فرهنگ و سنت آن آشنایی یابند. رومانی در سال 2007 عضو اتحادیه اروپا و در سال 2024 عضو حوزه شنگن شده است.
بنابراین، دانشجویان می‌توانند به راحتی به 29 کشور عضو EU رفت و آمد داشته باشند! دانشگاه‌های رومانی در سراسر اروپا مورد تائید هستند و همچنین تعدادی از این دانشگاه‌ها توسط وزارت بهداشت و علوم ایران معتبر شناخته شده‌اند. یکی دیگر از مزایای تحصیل در رومانی، امکان بهره‌مندی از برنامه اراسموس+ است. در ادامه، بیشتر به بررسی این موارد خواهیم پرداخت.
هزینه کم تحصیل و زندگی
یکی از مزایای تحصیل در رومانی، هزینه پائین زندگی در این کشور برای دانشجویان و مناسب بودن شهریه دانشگاه‌های آن است. در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپای غربی مانند؛ آلمان، اتریش و بلژیک، کشور رومانی هزینه‌های کمتری برای زندگی دارد. به صورت میانگین، در سال 2025 هزینه ماهیانه زندگی در رومانی بدون احتساب اجاره، معادل 600 یورو برای یک نفر و 2000 یورو برای خانواده‌ای 4 نفره است.
به علاوه، اجاره یک واحد آپارتمان در رومانی، حدودا بین 300 تا 700 یورو می‌شود. البته، هزینه زندگی در رومانی نسبت به شهر و منطقه نیز متفاوت است. به طور مثال؛ اگر شما آپارتمانی یک خوابه در مرکز شهرهای رومانی اجاره کنید، هزینه ماهیانه آن حدود 400 یورو می‌شود. لیست شهرهای رومانی از ارزان‌ترین تا گران‌ترین، در بخش زیر آورده شده است:
- سیبیو
- اورادا
- یاش
- تیمیشوارا
- براشوو
- کلوژ-نپوکا
- کنستانتا
- بخارست
علاوه بر هزینه زندگی مناسب، شهریه پائین دانشگاه‌ها نیز جزو مزایای تحصیل در رومانی برشمرده می‌شود. میانگین هزینه تحصیل در دانشگاه‌های رومانی 2000 تا 4000 یورو است. البته، مقدار شهریه نسبت به هر دانشگاه و رشته متفاوت خواهد بود. عموما شهریه در نظر گرفته شده برای دانشگاه‌های دولتی کمتر از دانشگاه‌های خصوصی است.
همچنین، رشته‌های پرطرفدار نظیر؛ پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی شهریه بالاتری حدود 8000 تا 10000 یورو خواهند داشت. مناسب بودن هزینه زندگی و تحصیل در این کشور، از مهم‌ترین مزایای تحصیل در رومانی است که باعث می‌شود تا دانشجویان خارجی به زندگی در این کشور علاقمند شوند!
کیفیت بالای آموزش و دانشگاه‌های معتبر
از مزایای تحصیل در رومانی می‌توان به مورد تائید بودن دانشگاه‌های این کشور اشاره کرد. 4 مورد از دانشگاه‌های پزشکی و داروسازی در رومانی توسط وزارت بهداشت ایران معتبر شناخته شده‌اند. این دانشگاه‌ها شامل؛ دانشگاه ویکتور بابش، یولیو هاتیگانو، گریگور تی پوپا و کارول داویلا بخارست هستند. همچنین، در سال 2025، دو مورد از دانشگاه‌های فنی و مهندسی این کشور نیز از نظر وزارت علوم کشور ایران مورد تائید معرفی شده‌اند. دانشگاه بخارست و بابش بولیای، جزو این موسسات آموزش عالی رومانیایی می‌باشند که مدارک آن‌ها در کشور ایران دارای اعتبار خواهد بود.
از طرف دیگر، نظام آموزشی کشور رومانی از سیستم بولونیا پیروی می‌کند که از مزایای تحصیل در رومانی است. به همین خاطر، مدارک دانشگاه‌های آن در سراسر اروپا و سایر کشورهای عضو سیستم بولونیا معتبر است! این امر باعث می‌شود تا فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های رومانی بتوانند برای کار یا ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی، به دیگر کشورهای اروپایی نقل مکان کنند. در جدول زیر، سازمان‌های بین‌المللی مهمی را نام برده‌ایم که دانشگاه‌های رومانی توسط آن‌ها به رسمیت شناخته شده‌اند:
|
سازمان / نهاد بین‌المللی |
زمینه فعالیت |
مزایا برای دانشجویان بین‌المللی |
|
شناسایی بین‌المللی مدارک دانشگاهی |
– ارزیابی و پذیرش مدرک در بیش از ۵۰ کشور |
|
|
WHO / World Directory of Medical Schools |
آموزش پزشکی و سلامت |
امکان شرکت در آزمون‌های بین‌المللی مانند USMLE (آمریکا)، PLAB (انگلستان)، AMC (استرالیا) |
|
مهندسی و تکنولوژی در اروپا |
شناسایی مدرک مهندسی برای اشتغال یا عضویت در انجمن‌های مهندسی اروپایی |
|
|
EUA (European University Association) |
اتحادیه دانشگاه‌های اروپایی |
دسترسی به شبکه علمی بین‌المللی، پروژه‌های تحقیقاتی و همکاری‌های دانشگاهی |
|
IAU (International Association of Universities) |
شناسایی جهانی دانشگاه‌ها توسط یونسکو |
افزایش اعتبار مدرک دانشگاهی در سطح بین‌المللی |
|
رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها |
حضور برخی دانشگاه‌های رومانی در رنکینگ‌های معتبر جهانی، افزایش شانس پذیرش در مقاطع بالاتر یا بازار کار جهانی |
پیروی دانشگاه‌های رومانی از سیستم بولونیا
فرآیند بولونیا توافق‌نامه‌ای است که در سال 1999 آغاز شد و هدف آن هماهنگ‌سازی سیستم آموزش عالی در کشورهای اروپایی است. رومانی، یکی از بنیان‌گذاران این توافق‌نامه بود و از همان ابتدا عضو این سیستم آموزشی بین‌المللی شد. مدارک دانشجویانی که از دانشگاه‌های رومانی فارغ‌التحصیل می‌شوند، در اکثر کشورهای اروپایی قابل شناسایی و معادل‌سازی است؛ زیرا، تمامی آن‌ها از یک ساختار استاندارد 3 مرحله‌ای پیروی می‌کنند.
بنابراین، شما به راحتی می‌توانید برای ادامه تحصیل به کشورهایی مانند؛ آلمان، فرانسه، ایتالیا و غیره مهاجرت کنید. ساختار سه مرحله‌ای، به این معنا است که؛ تحصیلات دانشگاهی در سیستم بولونیا به سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا تقسیم‌بندی می‌شود. در سیستم بولونیا هر درس، ارزش به خصوصی به نام ECTS یا European Credit Transfer System دارد و این چارچوب باعث می‌شود تا انتقال از یک دانشگاه به دانشگاهی دیگر آسان‌تر شود.
در نتیجه، می‌توان گفت؛ یکی از مزایای تحصیل در رومانی که باعث جلب توجه هر چه بیشتر دانشجویان خارجی می‌شود، پیروی از سیستم آموزشی بولونیا است.
امکان تحصیل به زبان انگلیسی
کشور رومانی همواره در تلاش بوده است تا شرایط تحصیل را برای دانشجویان خارجی آسان‌تر کند. یکی از دلایل تحصیل در رومانی که دانشجویان را از سراسر دنیا به این کشور جذب می‌کند، تحصیل به زبان انگلیسی است! بسیاری از رشته‌های محبوب مانند؛ پزشکی، مهندسی IT و مدیریت، در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی رومانی به انگلیسی ارائه می‌شوند.
این مورد از مزایای تحصیل در رومانی، باعث شده است تا دسترسی به تحصیل در اتحادیه اروپا برای دانشجویان خارجی، به ویژه شهروندان کشورهای غیراتحادیه اروپا، آسان‌تر شود. هم‌اکنون شما می‌توانید گستره‌ای وسیع از رشته‌های آکادمیک و دانشگاهی را در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا، به زبان انگلیسی و در دانشگاه‌های معتبر رومانی دنبال کنید! در بخش زیر، لیست برخی از دانشگاه‌هایی که تحصیل به زبان انگلیسی را فراهم کرده‌اند، آورده‌ایم:
- پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی (مثال: دانشگاه پزشکی و داروسازی کارول داویلا، دانشگاه ویکتور بابش، دانشگاه یولیو هاتیگانو، دانشگاه گریگور تی پوپا)
- مهندسی و فناوری اطلاعات(IT) (مثال: دانشگاه پلی تکنیک بخارست، دانشگاه فنی کلوژ-نپوکا)
- مدیریت، اقتصاد و بازرگانی (مثال؛ دانشگاه مطالعات اقتصادی بخارست)
- علوم انسانی، علوم اجتماعی و حقوق (مثال: دانشگاه بخارست، دانشگاه الکساندر یوآن کوزا)
عضویت در حوزه شنگن و اتحادیه اروپا
کشور رومانی در سال 2007 عضو اتحادیه اروپا(EU) شد. این عضویت باعث شد تا نظام آموزشی، اقتصادی و قانونی رومانی با استانداردهای اروپا همسو شود. از این رو، امنیت رومانی بالا است و کیفیت زندگی در آن مشابه سایر کشورهای اروپایی است. همچنین این کشور اخیرا در تاریخ 31 مارس 2024 وارد حوزه شنگن شده است.
پس از ورود رومانی به منطقه شنگن، محدودیت‌های مرزهای هوایی، دریایی و زمینی آن برداشته شد و شهروندان رومانی می‌توانند به راحتی وارد دیگر کشورهای حوزه شنگن شوند. همچنین، افرادی که به صورت قانونی در رومانی اقامت دارند نیز می‌توانند از این مزایا بهره‌مند شوند. عضویت کشور رومانی در اتحادیه اروپا، سبب شده است تا این کشور از مزایای مهمی در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی، آموزشی و اجتماعی بهره‌مند شود.
این مزایا نه تنها به دولت و مردم رومانی کمک کرده، بلکه فرصت‌های بین‌المللی منحصر به فردی را نیز برای دانشجویان خارجی در این کشور بوجود آورده است! در بخش زیر، به برخی از مهم‌ترین مزایای تحصیل در رومانی اشاره کرده‌ایم که عامل اصلی آن‌ها عضویت کشور رومانی در EU و حوزه شنگن است:
- هماهنگی با فرآیند بولونیا و پیروی از سیستم ECTS
- معتبر شناخته شدن مدارک دانشگاهی رومانی در کشورهای اتحادیه اروپا
- دسترسی دانشجویان خارجی رومانی به برنامه‌های تبادلی مانند Erasmus+
- دریافت میلیاردها یورو کمک مالی از صندوق‌های توسعه اتحادیه اروپا
- ارتقا یافتن زیرساخت‌ها، دانشگاه‌ها، سیستم حمل و نقل، خدمات درمانی و فناوری رومانی
- رشد بازار کسب و کار و جذب شرکت‌های چندملیتی اروپایی، افزایش سرمایه‌گذاری‌های خارجی در رومانی
- گسترش بازار کار برای فارغ‌التحصیلان
- حق سفر، کار و تحصیل برای شهروندان رومانیایی و افرادی که به صورت قانونی در این کشور اقامت دارند.
- بهره‌مندی دانشجویان خارجی از مزایای مرتبط با حوزه شنگن
برنامه اراسموس+(Erasmus)
این برنامه یکی از موفق‌ترین برنامه‌های آموزشی در اروپا است که کشور رومانی نیز به عنوان یکی از اعضای فعال اتحادیه اروپا در آن مشارکت دارد. اراسموس+ از سال 2014 راه‌اندازی شد و هدف آن افزایش فرصت‌های یادگیری، کارآموزی، تدریس و تبادل فرهنگی در سطوح بین‌المللی است. این برنامه آموزشی به صورت ویژه برای دانشجویان، اساتید دانشگاه‌ها و کارآموزان طراحی شده است. دانشجویان دانشگاه‌های رومانی می‌توانند برای 1 الی 2 ترم در سایر دانشگاه‌های اروپا تحصیل کنند.
همچنین، طی این مدت به آن‌ها بورسیه تحصیلی و کمک هزینه ماهیانه تعلق می‌گیرد که بین 300 تا 500 یورو است. این کمک هزینه تحصیل و زندگی، می‌تواند تا حدودی مخارج شما در کشور مورد نظر را پوشش دهد. علاوه بر تحصیل در دانشگاه‌ها، دانشجویان رومانی می‌توانند کارآموزی خود را در شرکت‌های معتبر اروپایی بگذرانند و تجربیات کاری بین‌المللی کسب کنند.
به صورت کلی، شرکت در برنامه اراسموس+ باعث تقویت رزومه دانشجویان خواهد شد و شانس آنان را برای استخدام در شرکت‌های بین‌المللی افزایش میدهد. دانشجویان خارجی می‌توانند از این مزایای تحصیل در رومانی استفاده کنند و سوابق خود را برای ورود به دیگر کشورهای برتر اروپایی افزایش دهند.
دانشگاه‌های رومانیایی، به واسطه برنامه آموزشی اراسموس+ با صدها دانشگاه اروپایی در کشورهای مختلف به همکاری می‌پردازند. نه تنها کشورهای اروپایی، بلکه برخی کشورهای غیراروپایی و اتحادیه اروپا مانند؛ آمریکا، استرالیا، کانادا، ژاپن و کره، جزو این برنامه بین‌المللی هستند. تقریبا تمامی دانشگاه‌های رومانیایی در برنامه Erasmus+ عضو هستند. در لیست زیر، اسامی برخی از این دانشگاه‌ها آورده شده است:
- دانشگاه بخارست (University of Bucharest)
- دانشگاه پزشکی کلوژ-نپوکا (Iuliu Hațieganu University)
- دانشگاه بابش-بولیای (Babeș-Bolyai University)
- دانشگاه پلی‌تکنیک بخارست
معایب تحصیل در رومانی و چالش‌های آن
با وجود اینکه مزایای تحصیل در رومانی بسیار متعدد هستند و این کشور جزو مقاصد پرطرفدار برای دانشجویان خارجی به شمار می‌رود، اما؛ بعضا برخی معایب و چالش‌هایی نیز وجود دارند که باید پیش از اقدام به مهاجرت به این کشور، آن‌ها را در نظر گرفت!
موانع زبانی
درست است که بسیاری از دانشگاه‌های رومانی تحصیل به زبان انگلیسی را ارائه می‌دهند و این مورد از مزایای تحصیل در رومانی است، اما؛ همچنان زبان رسمی این کشور رومانیایی بوده و همین مسئله جزو معایب تحصیل در رومانی به حساب می‌آید! در محیط‌های خارج از دانشگاه مانند؛ فروشگاه‌ها، ادارات، درمانگاه‌ها، حمل و نقل عمومی و غیره، اکثر مردم به زبان رومانیایی صحبت می‌کنند و شاید همه به انگلیسی مسلط نباشند. با این حال، قشر جوان و اکثریت مردم این کشور تا حدودی به زبان انگلیسی آشنایی دارند. البته، یادگیری زبان رومانیایی می‌تواند به شما کمک زیادی کند تا زندگی راحت‌تری در این کشور داشته باشید.
جامعه بین‌المللی محدودتر
برخلاف کشورهای اروپای غربی مانند؛ آلمان یا هلند، تعداد دانشجویان بین‌المللی در رومانی کمتر است! در نتیجه، امکانات اختصاصی و ویژه دانشجویان خارجی مانند؛ خوابگاه‌های خاص برای دانشجویان بین‌المللی، انجمن‌های مخصوص دانشجویان، مشاوره‌های چند زبانه یا فضاهای بین فرهنگی، در دانشگاه‌های این کشور محدودتر هستند. البته، این وضعیت در حال بهبود است و دانشگاه‌های رومانی همچنان حمایت ویژه‌ای نسبت به دانشجویان خارجی خود دارند.
تفاوت فرهنگ و آب و هوا
زندگی در یک کشور جدید، سازگاری با آداب و رسوم و فرهنگ مردم آن همیشه چالش‌های خاص خود را دارد. با وجود اینکه تجربیات جدید و تازه یک کشور اروپایی می‌تواند بسیار هیجان‌انگیز باشد، اما؛ مشکلات و سختی‌هایی را به همراه دارد. یادگیری نحوه برقراری ارتباط با مردم رومانی، سازگاری با سبک تدریس در دانشگاه‌ها، غذاها و حتی آب و هوا، به زمان نسبتا طولانی نیاز دارد. البته، اکثر شهرهای دانشجویی در رومانی مانند؛ بخارست یا کلوژ-نپوکا، فضای دانشجویی و فرهنگی خوبی دارند.
رتبه پائینتر دانشگاه‌ها در رنکینگ جهانی
با وجود اینکه دانشگاه‌های رومانی طبق استانداردهای اروپایی هستند و اکثرا در سراسر اروپا به رسمیت و مورد تائید شناخته شده‌اند، اما؛ متاسفانه در رنکینگ‌های جهانی رتبه آنچنان بالایی ندارند! این امر همواره به عنوان یکی از معایب تحصیل در رومانی بشمار می‌رود. به عنوان مثال؛ در سازمان‌ها و وبسایت‌های رتبه‌بندی معتبر دنیا همچون QS World یا Times Higher Education، دانشگاه‌های رومانیایی بین رتبه‌های 1000 تا 1500 قرار دارند.
این امر ممکن است بر تصمیم دانشجویانی که قصد تحصیل در کشورهای رقابتی‌تر مانند؛ آمریکا، کانادا یا بریتانیا را دارند، تاثیرگذار باشد. با این حال، رومانی به واسطه عضویت در اتحادیه اروپا و برنامه‌های بین‌المللی نظیر اراسموس+، می‌تواند همانند سکوی پرتابی برای ادامه تحصیل، کار یا زندگی در کشورهای غرب اروپا مانند؛ فرانسه، آلمان یا هلند در نظر گرفته شود و این موضوع، جزو دلایل تحصیل در رومانی بشمار می‌رود.
دلایل تحصیل در رومانی؛ جمع‌بندی فرصت‌ها و چالش‌ها
در این مقاله، به دلایل تحصیل در رومانی پرداخته شد. رومانی کشوری در اروپای شرقی است که هزینه مناسبی برای تحصیل و زندگی دارد. اکثر دانشگاه‌های این کشور در اتحادیه اروپا به رسمیت شناخته شده‌اند و مدارک معتبری را ارائه می‌دهند.
متقاضیان بین‌المللی می‌توانند رشته مورد نظر خود را به زبان انگلیسی در دانشگاه‌های رومانی مطالعه کنند. از مزایای تحصیل در رومانی، می‌توان به فرصت‌های بین‌المللی، مدارک معتبر، تنوع رشته‌های تحصیلی، دانشگاه‌های مورد تائید و کیفیت بالای آموزشی در جهان اشاره کرد. البته، افرادی که قصد اقامت تحصیلی در این کشور را دارند، باید نسبت به معایب تحصیل در رومانی نیز آگاهی داشته باشند. موانع زبان، رتبه متوسط دانشگاه‌های رومانیایی در جهان و جامعه بین‌المللی محدود جزو معایب تحصیل در رومانی هستند.
